Cây bạch quả - “Thần dược” dân gian công dụng ngỡ ngàng!

Từ lâu bạch quả đã được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền với công dụng chính giúp bổ não đồng thời làm chậm quá trình phát triển của bệnh mất trí nhớ…. Vậy ngoài công dụng trên dược liệu bạch quả có tác dụng gì khác? Cùng tìm hiểu chi tiết hơn trong bài viết dưới đây. 

Bạch quả là dược liệu quý với nhiều công dụng tốt cho sức khỏe 

Cây bạch quả là gì? 

Tên thường gọi: bạch quả 

Tên gọi khác trong dân gian: công tôn thụ, áp cước tử, ngân hạnh… 

Tên khoa học: Ginkgo biloba L

Bạch quả có thể được coi là loại cây thân gỗ xuất hiện lâu đời nhất hiện nay lên tới 200 năm. Được trồng nhiều tại Trung Quốc, Hàn Quốc và xuất hiện lần đầu tại các nước châu Âu từ 1930. 

Đặc điểm: 

• Cây thân gỗ, to, cao trung bình từ 20 - 30m, tán lá dày sum suê. Thân hình trụ có phân thành nhiều cành trên mỗi cành lại có nhiều cành ngắn. 
• Lá cây ngắn, mọc so le nhau thành từng chùm. Phiến lá hình quạt, mép lá bo tròn, nhẵn thường được chia thành các phiến rộng. 
• Quả bạch quả hình bầu dục, ngắn, thịt bên trong quả màu vàng có mùi khét khá khó chịu. 

Bộ phận sử dụng 

Có không ít những thắc mắc xoay quanh chủ đề “ăn bạch quả nhiều có tốt không” hay “ăn bạch quả có tác dụng gì”. Hiện nay lá là bộ phận được sử dụng phổ biến nhất ở loại dược liệu này, nước lá bạch quả mang đến nhiều công dụng đối với sức khỏe đặc biệt là với  người đang điều trị bệnh Alzheimer. Ngoài ra quả bạch quả cũng là bộ phận được sử dụng phổ biến, chúng thường được sử dụng làm nguyên liệu làm bánh hoặc nấu chè bởi hương vị thơm ngon cùng với đó là khả năng thanh nhiệt hiệu quả. 

Tuy nhiên, không nên ăn trực tiếp hạt bạch quả sống hoặc đã rang khi chưa bỏ bột giấy bên ngoài bởi nó có thể gây độc cho cơ thể. 

Thành phần hóa học

Theo nhiều nghiên cứu flavonoid là hợp chất quan trọng nhất có chứa trong cây bạch quả. Bên cạnh đó, với hàm lượng lớn chất chống oxy hóa mang đến khả năng cải thiện hoạt động lưu thông máu. 

Và xét trên phương diện dược liệu, từng bộ phận của cây sẽ có thành phần dược lý khác nhau, cụ thể: 

• Lá: nhiều hoạt chất được tìm thấy trong lá có thể kể tới flavonoid, tecpen, các loại axit hữu cơ. 
• Vỏ quả có chứa thành phần bilobol, ginkgolic axit, ginnol. 
• Nhân quả có chứa 68% tinh bột, 1.5% chất béo, 5.3% protein, 6% đường, 1.57% tro. 

Là dược liệu chứa nhiều hoạt chất quan trọng hỗ trợ điều trị nhiều bệnh khác nhau 

 

Cách dùng 

Mỗi bộ phận trên cây sẽ được sử dụng theo nhiều cách khác nhau: 

• Phần quả: ép lấy dầu hoặc kết hợp với các loại thuốc đông y khác dùng để chữa bệnh. 
• Nhân quả: nướng, rồi tán thành bột mịn hoặc sắc lấy nước uống. 
• Đa số chiết xuất từ cây bạch quả trên thị trường đều xuất hiện dưới dạng viên nang, dạng uống hoặc đóng thành túi trà. 
• Chiết xuất từ lá cây dùng làm mỹ phẩm. 
• Bạch quả tại Việt Nam còn được sử dụng dưới dạng cao lỏng hoặc cao khô. 

Tác dụng của bạch quả

Theo đông y 

Trong y học cổ truyền bạch quả có vị ngọt, đắng nhẹ và hơi chát, không độc. Do đó thường được dùng để điều trị giun sán, viêm phế quản, viêm khớp, viêm mũi mãn tính, cước chân tay do lạnh…..

Ngoài ra, nó còn là dược liệu chính trong các bài thuốc chữa ho, hen suyễn, bổ phổi, hóa đờm, chữa khí hư, bệnh bạch đới và các bệnh khác có liên quan đến tiểu tiện. 

Theo y học hiện đại 

Công dụng của bạch quả không chỉ được chứng mình trong đông y mà tác dụng còn được khẳng định trong y học hiện đại: 

• Cao bạch quả với hàm lượng 24% heterosid flavonoid + 6% terpenic có thể bào chế dưới dạng viên nang hoặc dưới dạng uống đều mang đến hiệu quả trong việc điều trị tình trạng suy giảm trí nhớ, chứng ngủ gật ở người cao tuổi do những ảnh hưởng từ vi tuần hoàn. 
• Hỗ trợ điều trị thiểu năng tuần hoàn não và các bệnh có liên quan tới tuần hoàn ngoại vi. Bạch quả có tác dụng hỗ trợ hoạt huyết và làm dịu các mạch máu, nhờ vào các hoạt chất như flavonoid và axit phenolic. Các thành phần này giúp tăng cường lưu thông máu não, cải thiện cung cấp dưỡng chất và oxi đến các tế bào não. Thêm vào đó, bạch quả cũng có khả năng làm giảm nguy cơ hình thành cục máu đông nhờ vào tính chất kháng viêm và chống oxy hóa của nó. Điều này làm giảm nguy cơ các vấn đề liên quan đến sự hình thành cục máu đông trong mạch máu não.

Trong TPBVSK Dưỡng Não Thái Minh có thành phần Cao Bạch quả (Ginkgo biloba leaf extract). 

• Là dược liệu cần thiết cho những người đi bộ bị đau do tắc động mạch ngoại vi, sử dụng bạch quả sẽ giúp tăng khoảng cách đi bộ mà không gây đau. Ví dụ người bị tím các đầu ngón chân sau khi đi bộ, người bị viêm tĩnh mạch hoặc người bị đi kiễng cách hồi…. 
• Cải thiện triệu chứng ù tai, chóng mặt. 
• Giảm triệu chứng khó chịu của tiền kinh nguyệt. 
• Tốt cho người bị tổn thương võng mạc do tiểu đường gây nên. 

Là dược liệu mang đến hiệu quả trong cả đông y lẫn y học hiện đại 

Một vài bài thuốc kinh nghiệm từ bạch quả 

Bài thuốc chữa ho có đờm, khó thở, tiếng thở khò khè 

Bài thuốc 1: 

Nguyên liệu cần chuẩn bị: 

• 7 quả bạch quả đã rang 
• Nắm lá ngải cứu

Cách thực hiện: 

• Rửa sạch nguyên liệu đã chuẩn bị, tiếp theo lấy rau ngải cứu bọc lấy bạch quả. Gói trong giấy ướt rồi đem đi nướng cho tới khi thấy quả có mùi thơm. 
• Khi ăn chỉ ăn phần quả bạch quả bên trong, ăn mỗi ngày từ 3 - 4 quả sẽ thấy hiệu quả rõ rệt. 

Bài thuốc 2: 

Chuẩn bị: 

• 21 quả bạch quả sao vàng 
• Tô tử, khoản đông hoa, tang bạch bì, chế bán hạ mỗi vị 8g 
• Hoàng cầm (sao qua lửa), hạt hạnh nhân mỗi loại 6g
• 4g cam thảo 

Cách thực hiện đơn giản chỉ cần sắc toàn bộ vị thuốc trên với 600ml, tắt bếp chia nước thuốc thành nhiều lần uống trong ngày.

>> Xem thêm: Vị thuốc khương hoạt là gì? Đặc điểm, công dụng chữa bệnh?

Bài thuốc giảm căng thẳng, mệt mỏi 

Chuẩn bị 100ml sôi hãm cùng lá bạch quả, đợi trong khoảng 5 - 7 phút là có thể sử dụng. Uống mỗi ngày 1 - 2 cốc sẽ thấy cơ thể nhẹ nhàng hơn, bớt mệt mỏi đáng kể. 

Bài thuốc chữa suy nhược cơ thể, khí hư, bạch đới ở nữ giới 

Chuẩn bị: 

• 10g nhân bạch quả 
• 100g thịt gà + 30ml rượu trắng và ít hạt sen đã bỏ tâm sen.

Cách thực hiện: hầm gà với các nguyên liệu đã chuẩn bị, đun trên lửa nhỏ cho tới khi thịt chín dừ, thêm gia vị rồi chia thành 1 - 2 lần ăn mỗi ngày. 

Là thảo dược tự nhiên giúp cải thiện hiệu quả tình trạng ho, ho đờm….

Bạch quả là một loại thảo dược có tác dụng hỗ trợ tăng cường tuần hoàn máu não nhờ vào các hoạt chất như flavonoid và tannin. Những chất này giúp mở rộng mạch máu và cải thiện lưu thông máu đến não, làm tăng cường khả năng hoạt động của não bộ. 

Viên uống bổ não Headown có thành phần là Cao Bạch quả chuẩn hóa 24% flavonol glycosides (Ginkgo biloba extract). 

>> Xem thêm: [MÁCH BẠN] TOP 7 bổ não Hàn Quốc cải thiện trí nhớ, tăng tập trung

Lưu ý khi sử dụng bạch quả 

Hiện nay cây bạch quả đang là dược liệu được sử dụng hiệu quả tại Việt Nam. Tuy nhiên quá trình sử dụng nó vẫn có thể gây một vài biểu hiện tương tác nhẹ có thể kể tới như: dị ứng, chóng mặt, nhức đầu, buồn nôn, tiêu chảy, cơ thể nóng rát.

• Cần lưu ý trước khi sử dụng đối với bệnh nhân sắp phẫu thuật. 
• Không sử dụng bạch quả đối với trường hợp bệnh nhân đang mắc hoặc có tiền sử mắc tiểu đường, động kinh hoặc vấn đề liên quan đến sinh sản. 
• Tuyệt đối khi sử dụng các bộ phận trên cây bạch quả khi chưa qua xử lý đặc biệt là hạt bạch quả bởi khi chưa qua sơ chế có thể gây co giật, nặng hơn là tử vong. 
• Bạch quả có thể tương tác với thuốc chống tiểu cầu, thuốc chống loãng máu, thuốc giảm đau NSAID, thuốc chữa tiểu đường, thuốc chống trầm cảm, thuốc bổ sung gan…..
• Không khuyến cáo dùng thảo dược này đối với trẻ em, phụ nữ đang mang thai và mẹ bỉm cho con bú. 

Nhìn chung có thể thấy bạch quả mang đến nhiều công dụng tốt cho sức khỏe, hơn nữa nó cũng là dược liệu được ghi nhận bởi độ hiệu quả, an toàn. Tuy nhiên rủi ro khi sử dụng vẫn có thể xảy ra vì thế để đảm bảo sức khỏe trước khi sử dụng bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ để được tư vấn chi tiết hơn.

Xem thêm:

• Bạch giới tử cây là gì? Đặc điểm, hình ảnh, chữa bệnh gì?
• Cây Bạch Truật là cây gì? Đặc điểm, hình ảnh, chữa bệnh
• Cây bá bệnh - Dược liệu quý với vô vàn công dụng hữu ích