Rau diếp cá là cây gì? Đặc điểm, hình ảnh, có tác dụng gì?

Rau diếp cá (Houttuynia cordata) từ lâu đã được xem như một "món quà quý giá" từ thiên nhiên bởi những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại cho sức khỏe con người. Nhờ vào thành phần dồi dào vitamin, khoáng chất và các hợp chất bioactives, rau diếp cá có rất nhiều công dụng. Vậy rau diếp cá trị bệnh gì, cùng Dược phẩm Thái Minh tìm hiểu nhé!

I. Cây diếp cá là cây gì?

• Tên tiếng Việt: Diếp cá, Lá giấp, Co vầy mèo (Thái), Ngư tinh thảo, Tập thái, Rau vẹn, Phiăc hoảy (Tày), Cù mua mín (Dao)
• Tên khoa học: Houttuynia cordata Thunb.
• Họ: Saururaceae (Giấp cá)

Là cây thân thảo, sống lâu năm, cao khoảng 20-40 cm. Thân cây mọc đứng, có màu xanh lục hoặc tím đỏ, có lông.

Lá diếp cá mọc đối xứng, hình tim, nhọn ở đầu, có cuống dài. Lá diếp cá có màu xanh sẫm, mặt trên bóng, mặt dưới có lông. Khi vò nát, lá diếp cá có mùi tanh như mùi cá.

Hoa diếp cá nhỏ, màu vàng nhạt, mọc thành cụm ở ngọn thân. Hoa diếp cá thường nở vào tháng 5-8.

Quả diếp cá nhỏ, hình nang, màu nâu đen, chứa hạt.

Rễ diếp cá mọc ngầm dưới đất, là bộ phận chính chứa dược chất.

Diếp cá là một loại rau quý với nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe. Diếp cá có thể được sử dụng để ăn sống, nấu canh, xào, luộc,... hoặc phơi khô để sắc thuốc.

Hình ảnh rau diếp cá

Diếp cá có khả năng thích nghi tốt với nhiều điều kiện môi trường khác nhau, có thể mọc ở nơi ẩm ướt, nhiều ánh sáng hoặc bóng râm. Diếp cá được nhân giống chủ yếu bằng cách giâm cành hoặc tách bụi.

Ở Việt Nam, cây mọc hoang dại ở các tỉnh miền núi, trung du và đồng bằng. Ở vùng thị trấn Tam Đảo và núi Ngọc Linh, diếp cá mọc nhiều đến mức ảnh hưởng tới cây trồng. 

Bộ phận sử dụng

Toàn bộ cây, trừ rễ, hái về dùng tươi hoặc phơi sấy khô. 

II. Thành phần hóa học diếp cá

Toàn thân diếp cá có chứa tinh dầu với thành phần chủ yếu là nhóm aldehyd cùng dẫn xuất như methyl-n-nonyl ceton. 1-decanal, 1-dodecanal – Những chất không có tác dụng kháng khuẩn, chất có tác dụng kháng khuẩn là 3-oxododecanal.

Nhóm terpen gồm chất: camphen, pinen, myrcen limonen, bornyl acetat, linalol, geraniol và caryophylen. Ngoài ra, tinh dầu còn chứa acid stearic, acid caprinic,coleic, aldehyd capric, acid clorogenic, lipid và vitamin K…

Từ lá diếp cá người ta đã phân lập được 3 – sitosterol, một  alcaloid gọi là cordalin cùng các flavonoid như hyperin, rutin, isoquercitrin, afzelin và quercitrin.

III. Rau diếp cá có tác dụng gì?

Diếp cá (Houttuynia cordata) là một loại rau dân dã, mọc hoang nhiều ở Việt Nam và được sử dụng phổ biến trong y học cổ truyền. Rau diếp cá có vị nhạt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, sát trùng,... Dưới đây là những công dụng của rau diếp cá: 

Diếp cá – Thảo dược từ thiên nhiên có rất nhiều tác dụng

- Kiểm soát cân nặng

Diếp cá có lượng calo thấp giúp hỗ trợ kiểm soát cân nặng hiệu quả. Bên cạnh đó, chất xơ trong diếp cá giúp tạo cảm giác no lâu hơn, giảm đói, kiểm soát ăn nhiều. Rau diếp cá cũng chứa nhiều nước giúp duy trì cân bằng độ ẩm, giảm cảm giác thèm ăn. Nếu kiên trì uống lá diếp cá trong thời gian dài hạn, bạn sẽ cảm nhận được tình trạng cân nặng được cải thiện rõ rệt. 

- Lợi tiểu

Tác dụng thường thấy nhất khi uống lá diếp cá là khả năng lợi tiểu, không cần dùng đến thuốc tây. Đặc biệt, khi đối mặt với tình trạng tiểu rắt, tiểu buốt thì việc ăn uống rau diếp cá sẽ cải thiện đáng kể tình trạng này. Vì vậy, trong Đông y người ta cũng thường sử dụng rau diếp cá trong các bài thuốc lợi tiểu. 

- Tăng cường miễn dịch

Thành phần của giấp cá có chứa nhiều hợp chất tự nhiên, có lợi cho sức khỏe, từ đó tăng sức đề kháng cho cả người lớn và trẻ em. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ rau diếp cá một cách thường xuyên có thể giúp củng cố hệ miễn dịch ở người.

- Hỗ trợ điều trị bệnh trĩ

Rau diếp cá – Phương pháp chữa bệnh trĩ từ thiên nhiên

Trong diếp cá có chứa thành phần thanh nhiệt, giải độc, sát trùng, diệt khuẩn giúp hỗ trợ điều trị bệnh trĩ. Mặt khác, diếp cá có chứa lượng lớn chất xơ hòa tan. Điều này giúp cơ thể dễ dàng tiêu hóa, làm mềm phân, hạn chế tình trạng táo bón.

Bên cạnh đó, tinh dầu của rau diếp cá cũng có tác dụng tiêu sưng, kháng viêm và ngăn ngừa bệnh trĩ. Cũng vì tác dụng này, diếp cá trở thành thành phần không thể thiếu của Viên Uống CotriPro hỗ trợ tăng sức bền thành mạch và giảm các triệu chứng khó chịu của trĩ một cách hiệu quả và được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng.

- Hỗ trợ điều trị đái tháo đường

Lá diếp cá chữa bệnh gì? – Theo nghiên cứu trên chuột vào năm 2014 đã chỉ ra rằng, duy trì việc sử dụng lá diếp cá trong 4 tuần liên tục có thể làm giảm hàm lượng đường trong máu lúc đói. Kết quả này cung cấp sự gợi ý về khả năng hỗ trợ điều trị đái tháo đường, đặc biệt là khi kết hợp với Metformin. Vì vậy, diếp cá có thể coi là liệu pháp tiềm năng cho các bệnh nhân đái tháo đường.

- Thanh nhiệt, giải độc cơ thể

Thành phần của diếp cá có chứa các chất kháng viêm, kháng khuẩn giúp làm mát cơ thể, giải độc hiệu quả. Những chất này có tác dụng hỗ trợ loại bỏ độc tố, làm sạch gan, tăng cường tổng hợp chất quan trọng.

Bên cạnh đó, diếp cá không chỉ giúp làm giảm viêm họng, nhiệt miệng mà còn tăng cường hệ miễn dịch. Hơn thế, khả năng lợi tiểu của nó cũng đóng vai trò quan trọng giúp loại bỏ độc tố qua đường tiểu tiện. 

- Làm đẹp da

Thanh nhiệt, giải độc và làm đẹp da từ rau diếp cá

Nhờ khả năng thanh nhiệt, giải độc, nên uống diếp cá thường xuyên sẽ cải thiện tình trạng làn da, giảm mụn, vảy nến, chàm,... Hơn thế, chất chống oxy hóa có trong diếp cá còn giúp làm sạch da, giảm viêm, thúc đẩy tái tạo da. Kết quả làn da của bạn sẽ trở nên khỏe mạnh và các vấn đề khác cũng được cải thiện rõ rệt. 

- Giảm tình trạng dị ứng, phát ban

Diếp cá có khả năng ức chế việc giải phóng histamin – Hợp chất kích thích phản ứng miễn dịch trong trường hợp dị ứng và phát ban. Bởi khả năng này, diếp cá có thể ngăn chặn, giảm các triệu chứng dị ứng. Đồng thời, giảm bớt những vấn đề liên quan đến việc histamin được sản sinh quá nhiều bên trong cơ thể. 

IV. Câu hỏi thường gặp về cây diếp cá

Câu hỏi thường gặp khi sử dụng rau diếp cá

- Uống rau diếp cá mỗi ngày có tốt không? 

Uống rau diếp cá nhiều có hại không? – Về cơ bản, diếp cá có tính hàn, có thể ăn kèm với các loại rau thơm khác. Tính tới thời điểm hiện tại, chưa có bất kỳ chứng minh nào về việc ăn rau diếp cá gây hại. Nhưng điều đó không có nghĩa là mọi người lạm dụng quá nhiều. Lượng rau phù hợp để bổ sung mỗi ngày thích hợp từ 10 - 12g lá diếp cá khô om trà uống; hoặc 20 - 40g diếp cá tươi ăn trực tiếp hoặc làm nước ép.  

- Tác hại của rau diếp cá

Mặc dù diếp cá mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng nếu sử dụng sai cách, nó cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ sau:

• Ảnh hưởng đến chức năng thận: Nếu dùng lượng rau diếp cá quá nhiều dễ dẫn đến tình trạng thận hoạt động quá mức.
• Lạnh bụng, tiêu chảy: Điều này rất dễ xảy ra với những người có cơ địa hàn, tay chân thường xuyên bị lạnh.
• Nguy cơ ngộ độc: Môi trường sinh sống của diếp cá có thể nhiễm vi khuẩn, giun sán. Thế nên việc ăn sống chưa vệ sinh kỹ rất dễ gây hại cho cơ thể. 

- Uống rau diếp cá vào lúc nào là tốt nhất?

Theo các chuyên gia y học cổ truyền và y học hiện đại, thời điểm tốt nhất để uống nước rau diếp cá là sau bữa ăn khoảng 30 phút. Bởi:

• Giúp tiêu hóa tốt hơn: Uống nước rau diếp cá sau bữa ăn giúp các chất dinh dưỡng trong thức ăn được hấp thu tốt hơn.
• Hạn chế tác dụng phụ: Diếp cá có tính hàn, nếu uống khi bụng đói có thể gây lạnh bụng, tiêu chảy. Uống sau bữa ăn giúp giảm bớt tác dụng phụ này. Đặc biệt, người có vấn đề về tiêu hóa, người bị lạnh bụng, tiêu chảy không nên uống diếp cá vào buổi tối. 
• Tăng hiệu quả thanh nhiệt, giải độc: Uống nước rau diếp cá sau bữa ăn giúp cơ thể hấp thu tốt hơn các vitamin, khoáng chất và các hợp chất có lợi trong diếp cá, từ đó tăng cường hiệu quả thanh nhiệt, giải độc.

Thời điểm uống rau diếp cá tốt nhất là sau bữa ăn 30 phút

- Bầu uống rau diếp cá được không?

Bà bầu có thể uống nước rau diếp cá. Bởi nó có tác dụng làm mát và thanh nhiệt cơ thể, giúp giảm bớt cảm giác nóng bức và khó chịu trong thai kỳ. Đồng thời, giảm triệu chứng táo bón, đầy bụng và khó tiêu thường gặp ở bà bầu. Tuy nhiên, các mẹ bầu nên uống nước rau diếp cá với liều lượng vừa phải, không nên uống quá nhiều để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

- Rau diếp cá với mật ong có uống được không?

Nước diếp cá kết hợp với mật ong là thức uống thơm mát giúp thanh nhiệt, giải độc gan. Ngoài ra, loại thức uống này còn giúp điều trị mụn, viêm phế quản, ngừa lão hóa da. 

Trên đây là những thông tin về tác dụng và những lưu ý khi sử dụng diếp cá. Dù có tác dụng rất tốt nhưng bạn không nên ăn hoặc uống quá nhiều rau diếp cá trong một ngày để tránh những tác hại không mong muốn xảy ra.

Nguồn bài viết: Tổng hợp

||Có thể bạn sẽ quan tâm:

• > Ích trí nhân: Công dụng và 10 bài thuốc chữa bệnh hiệu quả xem ngay!
• > Rau om và những công dụng chữa bệnh không ngờ tới, xem ngay!
• > Cây cỏ bợ và những công dụng chữa bệnh không phải ai cũng biết