Cây tầm ma là cây gì? Đặc điểm, hình ảnh, chữa bệnh gì?

Thẩm định bởi:

Dược sĩ Nguyễn Hải Anh

Chuyên khoa: Dược lâm sàng, dược lý, dược liệu, dược bào chế

Cây tầm ma xuất hiện khá phổ biến, dễ dàng tìm kiếm và sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, ví dụ như điều trị bệnh. Tuy nhiên không phải ai cũng có những hiểu biết nhất định về loại cây này và công dụng bất ngờ mà nó mang lại. Cùng tìm hiểu cây tầm ma là cây gì và những lợi ích của nó qua bài viết dưới đây.

I. Cây tầm ma là cây gì?

Cây tầm ma được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như cây lá gai, trữ ma, gai tuyết và thường được sử dụng trong việc làm bánh gai, bánh ít, cũng như trong việc lấy sợi để dệt lưới đánh cá.

1.1 Đặc điểm hình thái

Thân cây tầm ma thường cao đến khoảng hơn 1 mét, gốc cây hoá gỗ. Lá có màu xanh đậm, hình trái tim, nhiều lông, mọc so le nhau, phần dưới màu hơi bạc. Mép lá có hình như răng cưa.

Hoa mọc thành bông kép nằm ở kẽ lá. Rễ cây dạng củ, hình trụ, cong và có màu vàng với nhiều nhựa bên trong. Lá và rễ của cây tầm ma là 2 bộ phận dùng làm thuốc, có thể thu hái vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, thời điểm thích hợp và đạt hiệu quả tối đa nhất vẫn là mùa thu và mùa đông.

Vậy cây tầm ma có ngứa không? Câu trả lời là Có. Vì trên lá và thân có lông gai nên khi chạm vào sẽ gây đau và ngứa.

Hình ảnh cây tầm ma trong tự nhiên

1.2 Cây tầm ma mọc ở đâu?

Cây tầm ma thường mọc ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, chủ yếu tập trung ở khu vực Đông Nam Á. Bao gồm các quốc gia như Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan, Malaysia, Indonesia và Philippines. Cây thích hợp với nhiều loại đất phong phú, có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ trong điều kiện khí hậu ẩm ướt, nhiều ánh sáng như ven đường, ven sông, bờ ruộng. Cây tầm ma ở Việt Nam có thể tìm được ở mọi miền Tổ quốc từ đồng bằng đến miền núi.

1.3 Thành phần hoá học trong cây tầm ma

Trong khoảng 100g cây tầm ma sẽ chứa các thành phần hoá học sau đây:

Nước
Protein: 85,3g
Vitamin A: 1,15mg
Vitamin B5: 0,39mg
Vitamin B1 (thiamine): 0,2mg
Vitamin E: 333mg
Chất xơ: 3,1g
Chất béo: 0,5g
Pyridoxine: 0,3mg
Vitamin C: 30mcg
Folic acid: 0,1mg
Biotin: 498,6mcg
Kali: 17,4mg
Choline: 0,5mcg
Canxi: 334mg
Sodium: 57mg
Magie: 481mg
Photpho: 80mg
Sắt: 150mg
Chlorine: 71mg
Đồng: 779mg
Mangan: 1,64mg
Selenium: 76mcg
Kẽm: 0,3mg.

Cây tầm ma chứa chất flavonoid rutin, chống oxy hoá tế bào, chống tác nhân gây hại

>> Xem thêm: Mộc Nhĩ và 5+ lợi ích vượt trội đến sức khỏe đừng xem thường!

II. Cây tầm ma có tác dụng gì?

Sau khi đã nắm bắt được những thông tin cơ bản về “cây tầm ma là cây gì”, điều bạn cần tham khảo tiếp theo đó là việc “cây tầm ma chữa bệnh gì?”. Cây tầm ma từ lâu đã được sử dụng trong y học dân gian, như một bài thuốc truyền thống để hỗ trợ sức khỏe và điều trị một số vấn đề bệnh lý. Nó có vị ngọt, tính hàn và không độc, với các tác dụng dược lý sau:

2.1 Chống lão hoá

Cây tầm ma chứa nguồn khoáng chất và dưỡng chất quan trọng như vitamin C, A, kẽm, kali,..., đặc biệt là trong lá cây. Các hoạt chất này có tác dụng chống lão hoá, giúp cơ thể giải tỏa căng thẳng mệt mỏi khi làm việc quá sức.

2.2 Chắc khoẻ xương, móng

Trong cây tầm ma có chứa canxi và salica, đây là những hoạt chất có ích trong việc chống loãng xương và tạo móng. Hãy uống một tách trà cây tầm ma mỗi ngày để có thể kích thích móng phát triển khoẻ mạnh.

Cây tầm ma với nhiều công dụng hữu hiệu trong việc cải thiện sức khỏe

2.3 Thanh nhiệt, giải độc

Lá cây tầm ma thường được sử dụng để nấu nước, loại nước này có khả năng thanh nhiệt cơ thể và giải độc, loại bỏ các chất độc hại như clorua và ure từ cơ thể thông qua quá trình đào thải.

Ngoài ra, nhờ đặc tính lợi tiểu mà cây tầm ma rất tốt cho thận, được chỉ định để dùng cho những trường hợp nhiễm trùng đường tiết niệu.

2.4 Chống viêm nhiễm

Cây tầm ma có khả năng khôi phục lại sự cân bằng axit-bazơ trong cơ thể, từ đó giúp giảm viêm, giảm đau khớp, viêm khớp và thấp khớp.

Bên cạnh đó, còn giúp giảm viêm ở bàng quang và niệu đạo, hạn chế sự phát triển của nhiễm trùng bàng quang.

2.5 Kích thích tuyến giáp

Một số nghiên cứu cho rằng, cây tầm ma có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tuyến giáp, một tuyến nội tiết quan trọng liên quan đến năng lượng và chế độ dinh dưỡng.

Nó có khả năng chống lại một số bệnh lành tính của tuyến tiền liệt, duy trì chức năng bình thường của tuyến giáp và tuyến thượng thận. Hoạt chất beta-sitosterol trong cây tầm ma giúp giảm lưu lượng máu và kích thước tuyến tiền liệt.

III. Một số bài thuốc từ cây tầm ma

Với những công dụng hữu ích mà cây tầm ma mang lại, nó thường được sử dụng trong một số bài thuốc dân gian. Bạn chỉ cần đào rễ cây tầm ma về rửa sạch, cắt bỏ phần non, để nguyên hoặc thái mỏng, sau đó đem phơi khô, dùng khô hoặc tươi đều được.

Trị sa tử cung: Cho khoảng 30g rễ cây tầm ma khô vào nửa lít nước và đun sôi trong 15-20 phút. Lọc và uống nước sắc này nhiều lần trong ngày, dùng liên tục 3-4 ngày.
Cầm máu: Khá đơn giản, bạn chỉ cần rửa sạch lá tầm ma, sau đó giã nát và đắp lên vết thương rồi băng lại bằng vải mỏng.
An thai: Bạn có thể áp dụng cách thức như trị sa tử cung, hoặc ngoài ra có thể sử dụng 20g cây tầm ma tươi đem nấu cháo cùng 100g gạo nếp và 10 quả hồng táo để thưởng thức
Lợi tiểu: Nấu khoảng 20g lá và rễ tầm ma với nước, lọc và uống nước sắc này.
Bệnh phong thấp, đau khớp: Đặt rễ tầm ma vào lọ, sau đó đổ rượu gạo hoặc rượu nếp vào. Đậy kín và ngâm trong khoảng 2-3 tuần. Khi rượu màu đen là có thể sử dụng .
Tê mỏi chân tay: Sắc khoảng 15-20g rễ cây tầm ma và uống đều đặn mỗi ngày.

Dễ dàng áp dụng cây tầm ma trong nhiều bài thuốc dân gian

IV. Những lưu ý khi sử dụng cây tầm ma

Ngoài việc hiểu được cây tầm ma là cây gì thì khi sử dụng loại cây này, bạn cần lưu ý những điều sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả:

Trước khi bắt đầu sử dụng bất kỳ loại bài thuốc hay thảo dược nào từ cây tầm ma, hãy thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế.
Cây tầm ma có thể gây ra tác dụng phụ như phát ban da, nổi mụn và ngứa bởi chúng chứa các hoạt chất như Acetylcholine Histamine, Serotonin, Leukotriene, Formic, Acid.
Tuân thủ liều lượng được đề xuất. Sử dụng quá mức có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn và nguy cơ gây hại cho sức khỏe.
Khi chuẩn bị thuốc từ cây tầm ma, hãy chọn nguyên liệu chất lượng và đảm bảo rằng chúng không bị ô nhiễm.
Thảo dược này không an toàn trong quá trình mang thai hoặc cho con bú vì gây co bóp tử cung và dễ dẫn đến sảy thai.
Cây tầm ma có thể giảm lượng đường trong máu gây nguy cơ hạ đường huyết với những người đang điều trị bệnh tiểu đường.
Cây tầm ma có thể làm hạ đường huyết, tăng nguy cơ huyết áp thấp ở những người dễ bị huyết áp thấp.
Loại cây này có đặc tính lợi tiểu, nếu bạn có vấn đề về thận hoặc đang sử dụng thuốc làm loãng máu, thuốc huyết áp, thuốc lợi tiểu, thuốc trị tiểu đường, hãy tham khảo bác sĩ trước khi sử dụng cây tầm ma.

Cẩn thận khi sử dụng vì cây tầm ma có tác dụng phụ gây phát ban, ngứa da

Hy vọng bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn cây tầm ma là cây gì và những công dụng mà nó mang lại. Tuy nhiên, bạn không nên tự ý áp dụng cây tầm ma hoặc bất kỳ loại thảo dược nào như là phương pháp thay thế cho chăm sóc y tế chính thức. Nếu có vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, hãy tìm kiếm sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa nhanh chóng và kịp thời.

>>> Xem thêm: